کنترل تلفیقی سرخرطومی تخمدان شبدر، Protapion trifolii (Col.: Apionidae)، و تأثیر آن روی اجزای عملکرد شبدر بذری برسیم در استان خوزستان

این آزمایش به منظور ارزیابی و انتخاب بهترین روش کنترل زراعی، شیمیایی و تلفیقی آفت سرخرطومی تخمدان شبدر برسیم از 15 مهر سال 1380 به مدت دو سال زراعی در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول اجرا گردید. بدین منظور، تأثیر روش‌های کنترل آفت توسط 9 تیمار آزمایشی (تیمارهای کنترل شیمیایی، زراعی و تلفیق دو روش مذکور) در قالب یک طرح با دو فاکتور و به صورت اسپلیت پلات با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای عمودی شامل دو نوع حشره‌کش اکامت و دورسبان و تیمار بدون سمپاشی، و فاکتـورهای افقی شامـل زمان‌های چین‌برداری دوم (چین اختصاص به بذر) در تاریخ‌های 10 و 25 اسفند و 10 فروردین بودند. به منظور بـرآورد میـزان خسارت و تأثیر روش‌های مختلف کنترل بر اجزای عملکرد، درصد آلودگی گل‌آذین به لاروهای آفت قبل و بعد از سمپاشی، میزان عملکرد بذر، تعداد دانه در گل‌آذین، تعداد گل‌آذین در یک متر‌مربع، وزن هزار دانه، میزان علوفه‌ی تر، علوفه‌ی خشک و میزان پروتئین تولیدی اندازه‌گیری شد. نتایج به دست آمده از تجزیه‌ی واریانس مرکب دو ساله‌ی طرح نشان دهنده‌ی عدم وجود اختلافات معنی‌دار بین تیمارهای سمپاشی برای تمام صفات مورد بررسی به جز صفت درصد آلودگی گل‌آذین به لاروهای آفت بعد از سمپاشی بود. برخلاف تیمارهای سمپاشی، برای تیمارهای چین‌برداری اختلافات معنی‌داری برای صفات درصد آلودگی گل‌آذین به لاروهای آفت قبل از سمپاشی، میزان عملکرد بذر، تعداد گل‌آذین در یک متر‌مربع، میزان علوفه‌ی تر، علوفه‌ی خشک و میزان پروتئین تولیدی به دست آمد. نتایج نشان داد که با توجه به هدف اصلی طرح (دستیابی به حداکثر عملکرد بذر) و ارزش اقتصادی بالای بذر، چین‌برداری در تاریخ 25 اسفند می‌تواند بهترین زمان چین‌برداری پیشنهاد شود. همچنین مبارزه‌ی شیمیایی علیه این آفت علیرغم تأثیر بر میزان آلودگی آفت، تأثیر معنی‌داری در عملکرد نداشته و احتمالاً مبارزه‌ی شیمیایی در مزارع بذری شبدر برسیم، با در نظر گرفتن آثار زیان‌بار زیست محیطی آن، فاقد توجیه اقتصادی است.