جدول زندگی شب‌پره‌ی برگ‌خوار فرفیون،Simyra dentinosa (Lepidoptera: Noctuidae)، در شرایط طبیعی ارومیه

نویسندگان

چکیده

شب‌پره‌ی Simyra dentinosa Freyer یکی از عوامل بیوکنترل علف‌های هرز فرفیون در استان آذربایجان غربی می‌باشد که در این مطالعه، عوامل اصلی ایجاد تلفات در مراحل نابالغ این شب‌پره با استفاده از تشکیل جدول زندگی نیمه‌صحرایی افقی در سال‌های 1380 تا 1383 در شهرستان ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی‌های سه‌ساله نشان داد که پارازیتوئیدهای مرحله‌ی لاروی و عوامل متفرقه در مرحله‌ی شفیرگی بیشترین نقش را در کاهش جمعیت این شب‌پره ایفا کردند. بیشترین مرگ و میر در مراحل مختلف رشدی این شب‌پره در مرحله‌ی لاروی و بر اثر فعالیت پارازیتوئیدهای Cotesia spp. (Hym.: Braconidae)، Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym.: Ichneumonidae)، Exorista larvarum (L.) (Dip.: Tachinidae) و نیز Pales pavida (Meigen) (Dip.: Tachinidae) رخ داد. نتایج به دست آمده نشان داد که پارازیتوئیدهای Cotesia plutella (Kurdjumon)، H. didymator و C. plutella هر کدام به ترتیب با نابودی 11/8، 59/6 و 85/14 درصد از لاروهای S. dentinosa بیشترین تأثیر را بر جمعیت این شب‌پره طی سال‌های 1381-1380، 1382-1381 و 1383-1382 داشتند. علاوه بر این، مجموعه‌ای از سایر عوامل نیز نقش مهمی در کاهش جمعیت شفیره‌های این شب‌پره ایفا کردند. نتایج حاصله مشخص کرد که در سال‌های ذکر‌شده به ترتیب 07/12، 21/16 و 33/10% شفیره‌های این شب‌پره توسط عوامل فوق از بین می‌روند. نتایج بررسی‌های صورت گرفته همچنین نشان داد که منحنی بقاء این شب‌پره در هر سه سال مورد مطالعه، از نوع دوم می‌باشد. علاوه بر این، نرخ خالص تولید مثل این شب‌پره نیز طی سه سال بررسی متوالی به ترتیب معادل 04/105، 16/82 و 68/95 برآورد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Multiple decrement life table of spurge leaf defoliator moth, Simyra dentinosa (Lepidoptera: Noctuidae), in natural conditions of Urmia

نویسندگان [English]

  • Y. Fathipour
  • Y. Karimpour
  • A. A. Talebi
  • S. Moharramipour
چکیده [English]

To detect the main mortality factors acting on the immature stages of Simyra dentinosa Freyer, a biocontrol agent of weedy spurges Euphorbia spp. in West Azerbaijan Province, multiple decrement life table was constructed. All field experiments were performed at Urmia in 2001-2004. The mortality factors in the population of S. dentinosa under semi-field conditions were assessed over its three generations. The analyses of the data obtained indicated that larval parasitoids and miscellaneous factors in pupal stage had the highest role in population reduction of the moth. The highest mortality was found in the larval stage and caused by parasitoids. The most common larval parasitoids observed were Cotesia spp. (Hym.: Braconidae), Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym.: Ichneumonidae), Exorista larvarum (L.) (Dip.: Tachinidae) and also Pales pavida (Meigen) (Dip.: Tachinidae). Moreover, the dominant species of larval stage were Cotesia plutellae (Kurdjumon), H. didymator and C. plutellae during 2001-2002, 2002-2003 and 2003-2004, respectively. They parasitized 8.11, 6.59 and 14.85% of larvae during the mentioned years, correspondingly. Furthermore, the pupal stage had also significant mortality that was caused by a complex of miscellaneous mortality factors. The results showed that these factors annihilate 12.07, 16.21 and 10.33% of pupae during above mentioned years, respectively. The results also indicated that the survival curve of S. dentinosa were type II during its three generation. Furthermore, the net reproductive rate of this moth during three years of studies was 105.04, 82.16 and 95.68, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • biological control
  • multiple decrement life table
  • Simyra dentinosa
  • Euphorbia
  • Urmia