بررسی اجزای مقاومت در 33 رقم تجاری سیبزمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیبزمینی، Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae)

نویسندگان

چکیده

بهمنظور بررسی اجزای مقاومت در 33 رقم زراعی سیبزمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیبزمینی،
Leptinotarsa decemlineata (Say)، آزمایشهایی در سال 1387 در شرایط مزرعهای و گلخانهای انجام گرفت. در یک سری آزمون انتخاب در مزرعه، تعداد حشرات کامل جلبشده به هر یک از بوتهها به عنوان شاخص آنتیزنوز تعیین گردید. برای بررسی آنتیبیوز در شرایط گلخانهای ارقام در گلدانهایی کشت شدند و در روی هر گلدان شاخههای تیمار به وسیلهی قفسهای آستینی محبوس و درون هر کدام تعداد 15 عدد لارو سن اول تازه تفریخشده رهاسازی شد. وزن لاروها در روز دوازدهم بعد از رهاسازی، درصد تلفات دورههای لاروی و شفیرگی و نیز طول دورههای مزبور بهعنوان شاخصهای آنتیبیوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای مقایسهی میزان تحمل ارقام آزمایشی، دو قطعهی آلوده و غیرآلوده به آفت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و هر قطعه با سه بلوک طراحی گردید. پانزده روز قبل از گلدهی، روی هر بوته در قطعهی آلوده 40 عدد لارو متوسط (سن 2 و اوایل سن 3) رهاسازی شد. در آخر فصل میزان برگخوردگی و کاهش عملکرد در قطعهی آلوده نسبت به قطعهی غیرآلوده برای هر یک از ارقام تعیین گردید. بین ارقام مورد بررسی از نظر تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری مشاهده شد. ارقام کاردینال، کارلیتا و سینجا با کمترین تعداد سوسک جلبشده به آنها اثرات آنتیزنوزی از خود نشان دادند. با توجه به صفات مورد بررسی، در ارقام کارلیتا، سینجا، دلیکات، آپارت و بریجت اثرات آنتیبیوزی بیشتری در مقایسه با بقیهی ارقام مشاهده گردید. ارقام سانتانا، ساتینا، نیکولا و بریجت نیز بیشترین میزان تحمل را در مقابل آفت از خود نشان دادند. با استفاده از تجزیهی خوشهای به روش UPGMA و بر اساس فاصلهی اقلیدسی، 33 رقم مورد بررسی در هفت گروه مجزا قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on the resistance components in 33 commercial potato cultivars to Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae)

نویسندگان [English]

  • A. Ghassemi-Kahrizeh
  • G. Nouri-Ganbalani
  • N. Shayesteh
  • I. Bernousi
چکیده [English]

Greenhouse and field experiments were conducted to evaluate the resistance components in 33 potato commercial cultivars to Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Say) in 2008. In a field choice test, the numbers of attracted beetles to the cultivars was determined as antixenosis index. To evaluate the antibiosis, potato tubers were planted in pots under greenhouse conditions and on each pot, one sleeve cage was set up, in which 15 first instar larvae were released and reared. The Larval weight after 12 days of releasing, mortality percentages of larvae and pupae and the durations of developmental stages were analyzed as the antibiosis indices. To study the level of tolerance of cultivars, the infested and non infested plots were isolated and arranged based on a randomized complete block design in field. In infested plots, each plant was infested by 40 medium larvae (second and early third instars) 15 days prior to the blooming of plants. At the end of the season, defoliation and yield loss among infested plots were determined and compared to non infested plots for each cultivar. Significant differences were observed in all studied traits. The cultivars Cardinal, Carlita and Sinja showed antixenosis effects with the least numbers of attracted beetles, whereas cultivars Carlita, Sinja, Delikat, Aparet and Bridjet showed antibiosis effects in comparison to the others. The cultivars Santana, Satina, Nicola and Bridjet showed tolerance to damage of the pest. Using cluster analysis, UPGMA procedure was based on Euclidean distance and 33 experimental cultivars were grouped in 7 distance groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • resistance
  • Potato
  • Colorado potato beetle
  • Antixenosis
  • antibiosis
  • tolerance
  • resistance component