اثرات کشندگی و زیر‌کشندگی حشره‌کش‌های دینوتفوران و تیامتوکسام روی پارامترهای رشد جمعیت بالتوری سبز، (Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae، در شرایط آزمایشگاهی

نویسندگان

1 گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

2 بخش تحقیقات حشره‌شناسی کشاورزی، مؤسسه‌ی تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، تهران

چکیده

بالتوری سبز، Chrysoperla carnea (Stephens)، از مهم‌ترین دشمنان طبیعی آفات است که در ‌بیش‌تر سامانه‌های کشاورزی فعال بوده و به‌عنوان یکی از عوامل کنترل طبیعی در برنامه‌های مدیریت تلفیقی به‌کار برده می‌شود. سمیت حشره‌کش‌های دینوتفوران و تیامتوکسام روی لاروهای سن اول بالتوری سبز در آزمایشگاه با شرایط دمایی 1 ± 25 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. مقادیر LC50 برآورد‌شده برای دینوتفوران و تیامتوکسام به‌ترتیب 382/19 و 880/9 mg ai/l بود که نشانگر سمیت بالای تیامتوکسام روی لاروهای سن اول بالتوری است. برای ارزیابی اثرات زیرکشندگی، لاروهای سن اول بالتوری‌ با LC30 دینوتفوران و تیامتوکسام به‌ترتیب معادل ‌532/3 و 692/1 mg ai/l تیمار شدند. نرخ ذاتی افزایش (rm) جمعیت در شاهد و تیمارهای دینوتفوران و تیامتوکسام به‌ترتیب 185/0، 186/0 و 143/0 بر روز بود. نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) در شاهد، تیمار دینوتفوران و تیمار تیامتوکسام به‌ترتیب 204/1، 204/1 و 154/1 بر روز محاسبه شد. در شاهد و تیمارهای دینوتفوران و تیامتوکسام میانگین طول یک نسل به‌ترتیب 77/30، 46/30 و 14/35 و مدت زمان دوبرابر شدن جمعیت به‌ترتیب 73/3، 72/3 و 82/4 روز بود. مقادیر نرخ خالص تولید مثل در شاهد و تیمارهای دینوتفوران و تیامتوکسام به‌ترتیب 01/298، 45/278 و 03/155 و نرخ ناخالص تولید مثل به‌ترتیب 89/459، 08/439 و 42/309 ماده/ماده/نسل بود. تیامتوکسام اثرات منفی غیرکشندگی بالایی روی پارامترهای جمعیت پایدار بالتوری سبز داشت، اما بین تیمار دینوتفوران و شاهد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. اگر این حشره‌کش‌ها در شرایط مزرعه‌ای هم نتایج مشابهی داشته باشند، می‌توان از دینوتفوران در مدیریت تلفیقی آفات استفاده نمود. باوجود اینکه همواره نتایج به‌دست آمده در آزمایشگاه با شرایط طبیعی مطابقت ندارد، اما این نتایج می‌تواند به انتخاب حشره‌کش‌ها برای مطالعه در شرایط طبیعی و کاربرد حشره‌کش‌های مناسب به‌همراه دشمنان طبیعی در مدیریت آفات کمک کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Lethal and sublethal effects of dinotefuran and thiamethoxam on the population growth parameters of the green lacewing, Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae), under laboratory conditions

نویسندگان [English]

  • M. Shakoorzadeh 1
  • H. Rafiee Dastjerdi 1
  • Gh. Golmohammadi 2
  • M. Hassanpour 1
  • A. Golizadeh 1
چکیده [English]

The green lacewing, Chrysoperla carnea (Stephens), is a common natural enemy of various agricultural pestsand widely used as a biocontrol agent in integrated pest management (IPM) programs. The lethal and sublethal effects of the insecticides dinotefuran and thiamethoxam on the first instar larvae of C. carnea was assessed in the laboratory conditions at 25 ± 1°C, 60 ± 5% RH and a photoperiod of 16: 8 (L: D). The LC50 values for dinotefuran and thiamethoxam were 19.382 and 9.880 mg ai/l, respectively, that showed the high toxicity of thiamethoxam on the first instar larvae of C. carnea. To assess the sublethal effects, the first instar larvae were treated with the LC30 for dinotefuran and thiamethoxam at 3.532 and 1.692 mg ai/l, respectively. The estimated rm values in the control, dinotefuran and thiamethoxam were 0.185, 0.186 and 0.143 day-1, respectively. Finite rate of increase (λ) in the control, dinotefuran and thiamethoxam were 1.204, 1.204 and 1.154 day-1. Generation time and doubling time values in the control, dinotefuran and thiamethoxam were 30.77, 30.46 and 35.14 as well as 3.73, 3.72 and 4.82 days, respectively. The gross and net reproductive rates in the control, dinotefuran and thiamethoxam were 459.89, 439.08 and 309.42, and also 298.01, 278.45 and 155.03 (female/female/generation), respectively. Dinotefuran caused no significant adverse effects on the population growth parameters of C. carnea. If similar results are obtained for dinotefuran in the field, it might be an insecticide with low toxicity to C. carnea by using the reduced doses of the insecticide in IPM context. Studies under the laboratory conditions can help us to select some insecticides for additional studies under more natural conditions and for application of suitable insecticides along with natural enemies in pest management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chrysoperla carnea
  • thiamethoxam
  • dinotefuran
  • population growth parameters
نامه انجمن حشره شناسی ایران
دوره 33، شماره 3
آذر 1392
صفحه 1-9

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار