تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه‏ خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae

نوع مقاله : مقاله کامل، فارسی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حشره شناسی، گروه گیاه پزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز و کارشناس حشره شناسی و کنترل بیولوژیک موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان

2 گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

3 گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، تهران، ایران

چکیده

با توسعه کشت نیشکر در خوزستان، آفاتی در مزارع نیشکر بروز یافتند که مهمترین آنها ساقه‏ خواران Sesamia spp. بود. دوره رشد، تولیدمثل و پراسنجه ‏های جدول زندگی زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahanبه عنوان مهمترین پارازیتویید ساقه‏ خوار نیشکر Sesamia cretica Lederer در پنج دمای ثابت 20، 25، 28، 30 و 35 درجة سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16: 8 ساعت روشنایی: تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. دورة رشد پیش از بلوغ زنبور با افزایش دما کاهش یافت و از 67/26 روز در 20 درجة سلسیوس به 25/10 روز در 35 درجة سلسیوس رسید. دوره تخم‏گذاری در دماهای مورد نظر به ترتیب 16/4، 6/4، 99/4، 04/4 و 31/3 روز بود و ماده‏ ها به طور میانگین در این دوره‏ها 37/56، 45/65، 59/98، 44/57 و 86/33 تخم گذاشتند. داده‏ های جدول زندگی با استفاده از روش جدول زندگی دو جنسی تحلیل شدند. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (262/0=r بر روز)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (3/1=λ بر روز) و نرخ خالص تولیدمثل (28/49=R0 نتاج / فرد) در دمای 28 درجة سلسیوس دیده شد. کمترین دوره یک نسل زنبور (17/12=T روز) در دمای 35 درجة سلسیوس دیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد دما یک عامل مهم در پراسنجه‏های رشد جمعیت زنبور T. busseolae است و دمای 28 درجة سلسیوس به ‏عنوان یک دمای بهینه برای پرورش انبوه این زنبور پارازیتویید می‏تواند مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of temperature on life table parameters of the egg parasitoid, Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae) on the sugarcane stem borer, Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae)

نویسندگان [English]

  • A. Cheraghi 1
  • P. Shishehbor 2
  • F. Kocheili 2
  • A. Rasekh 2
  • A. Jamshidnia 3
1 Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
2 Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 Department of Entomology and Plant Pathology, College of Aburaihan, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Following sugarcane production extension in Khuzestan province, some pests appeared in sugarcane fields and sugarcane stem borers, Sesamia spp. were the most important among them. Development, reproduction and life table parameters of the parasitoid wasp, Telenomus busseolae Gahan on the sugarcane stem borer Sesamia cretica Lederer were studied at five constant temperatures (20, 25, 28, 30 and 35±1°C, 60±5% RH and a photoperiod of 16L:8D h.). The duration of pre-adult stage decreased with increasing temperature from 26.67 days at 20°C to 10.25 days at 35°C. The oviposition period was 4.16, 4.6, 4.99, 4.04 and 3.31 days at 20, 25, 28, 30 and 35°C, respectively, with females laying an average of 56.37, 65.45, 98.59, 57.44 and 33.86 eggs, respectively, at these five temperatures. Life table data were analyzed using an age-stage, two-sex life table method. The intrinsic rate of increase (r=0.262 day-1), finite rate of increase (λ=1.3 day-1) and net reproductive rate (R0=49.28 offspring/individual) were greatest at 28°C. The shortest mean generation time (T=12.17 day) was recorded at 35°C. The results of the current study indicated that temperature is one of the most important factors on life table parameters of T. busseolae. Also the optimum temperature for population growth of this parasitoid was 28°C, therefore this temperature suggests for mass rearing of T. busseolae.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Telenomus busseolae
  • Sesamia cretica
  • biological characteristics
  • population growth