ویژگی های جمعیتی سوسک چهار نقطه ای حبوباتCallosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) روی توده های محلی نخود

نوع مقاله : مقاله کامل، فارسی

نویسندگان

گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

سوسک چهارنقطه ­ای حبوبات Callosobruchus maculatus یکی از آفات خسارت ­زای مهم حبوبات از جمله نخود می­ باشد. در این پژوهش، تأثیر توده­ های محلی مختلف نخود شامل آبگوشتی ریز بوکان، اتیوپی، خاردار بوکان، زرد کردستان، سیاه الشتر، لب لبوبی آرژانتین، لب لبوبی بوکان، لب لبوبی کانادایی و لب لبوبی هندی و نیز رقم آبی جم کرمانشاه روی ویژگی ­های جمعیتی سوسک چهار نقطه ­ای حبوبات در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2±28 درجه‏ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره‏ی نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی) مطالعه شد. همچنین، برخی از ویژگی­ های فیزیکی و بیوشیمیایی بذر توده­ های محلی مختلف نخود نیز اندازه­ گیری شد تا همبستگی بین این ویژگی ها با پراسنجه­ های رشدی حشره تعیین شود. طبق نتایج به­ دست آمده، طولانی‌ترین دوره لاروی و شفیرگی و کل دوره‌ی رشدی قبل از بلوغ C.maculatusروی توده محلی سیاه الشتر و کوتاه‌ترین آن نیز روی توده محلی لب لبویی بوکان بود. بیش­ترین و کمترین نرخ سره زادآوری (R0) به ترتیب روی توده ­های محلی لب لبویی هندی (51/3±33/30 نتاج/فرد) و سیاه ­الشتر (71/2±28/19 نتاج/فرد) بود. همچنین، کم­ترین نرخ سرشتی افزایش جمعیت (r) سوسک چهار نقطه­ ای روی توده محلی سیاه الشتر (040/0±079/0 بر روز) و بیشترین آن‌ روی توده محلی لب لبویی بوکان (044/0±110/0 بر روز) مشاهده شد. بیشترین درصد سختی دانه و مقدار پروتئین مربوط به توده محلی سیاه الشتر و کمترین آن­ها به ترتیب روی توده­ های محلی آبی جم کرمانشاه و لب لبویی بوکان بود. نتایج نشان داد که بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بذر توده­ های محلی مختلف (غلظت پروتئین، نشاسته، درصد سختی و رطوبت دانه ­ها) با پراسنجه­ های جمعیتی آفت همبستگی مثبت یا منفی معنی­داری وجود دارد. با توجه به نتایج به­ دست آمده، در میان توده ­های محلی نخود مورد بررسی، توده محلی سیاه الشتر میزبان نامناسب و نسبتاً مقاوم و توده محلی لب لبویی بوکان میزبان نسبتاً حساس و مناسبی برای تغذیه C.maculatus می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Demographic characteristics of the cowpea seed beetle, Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) on chickpea landraces

نویسندگان [English]

  • Ehsan Shahbazi
  • ALI Golizadeh
  • Seyed Ali Asghar Fathi
  • Zahra Abedi
Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

The cowpea seed beetle, Callosobruchus maculatus is one of the most destructive pests of pulses including chickpea. In this research, the effect of chickpea landraces including Abgoshtiriz bokan, Etiopi, Khardar bokan, Zard kordestan, Siah alashtar, Lablaboei arzhantin, Lablaboei bokan, Lablaboei canadaei and Lablaboei hendi, and Abijam Kermanshah cultivar were studied on population parameters of C. maculatus under laboratory conditions (28±2°C temperature, 65±5% RH, and a photoperiod of 14 L: 10 D h). Moreover, some physical and biochemical characteristics of chickpea seeds were measured and any possible correlations between them and life table parameters were investigated. According to the results, the longest larval and pupal periods and total development time of C.maculatus were on Siah alashtar landrace and the shortest one was on Lablaboei bokan landrace. The higher and lower values of net reproductive rate (R0) were observed on Lablaboei hendi (30.33 ± 3.51 offspring/individual) and Siah alashtar landraces (19.28 ± 2.71 offspring/individual), respectively. The lowest value of intrinsic rate of increase (r) of C.maculatus was observed on Siah alashtar landrace (0.079 ± 0.040 day-1) and the highest was on Lablaboei bokan landrace (0.110 ± 0.044 day-1). The highest grain hardiness index and protein content were on Siah alashtar landrace, whereas the lowest these characteristics were on Lablaboei bokan and Abijam Kermanshah. Significant correlations were observed between life history parameters and physical and biochemical traits of chickpea landraces. Our findings showed that Siah alashtar is a relatively unsuitable and Lablaboei bokan is a suitable and relatively sensitive host for feeding of C.maculatus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Callosobruchus maculatus
  • chickpea landraces
  • life table
  • plant resistance

مراجع

Anonymous (2000) Approved methods of the American association of cereal chemists. 10th ed. The American Association of Cereal Chemists, Saint Paul, Minnesota.
Arotolu, T. E., Adeyemi, J. A. & Adedire, Ch. O.  (2018)Influence of intrinsic factors of cowpea seed varieties on thecowpea weevil, Callosobruchus maculatus (Coleoptera:Chrysomelidae). Journal of Crop Protection 7, 219-229.
Bagheri Zenouz, A. (1997) Storage pests and their control. 4th ed. 309 pp. Sepehr Press. [In Persian].
Bagheri Zenouz, A., Nezami, A. & Persa, H. (2006) An analysis of pulses research strategies in Iran: approaches to the first Iranian pulses symposium. Iranian Journal of Field CropsResearch 4, 1-14. [In Persian with English summary].
Bernfeld, P. (1955) Amylase, α and β. Methods in Enzymology 1, 149-154.
Bradford, M. A. (1976) Rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-day binding. Analytical Biochemistry 72, 248-254.
Brown, L. & Downhower, J. F. (1988) Analyses in behavioral ecology: A manual of lab and field. Sinauer Associates.
Chi, H. & Liu, H. (1985) Two new methods for the study of insect population ecology. Bulletin de I’Institut of Zoology 24, 225-240.
Chi, H. (1988) Life table analysis incorporating both sexes and variable development rate among individuals. Environmental Entomology 17, 26-34.
Dongre, T. K., Pawar, S. E. & Harwalkar, M. R. (2000) Susceptibility of different legumes to Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research 28, 1-9.
Finkelman, S., Navarro, S., Rindner, M. & Dias, R. (2006) Effect of low pressure on the survival of Trogoderma granarium Everts, Lasioderma serricorne (F.) and Oryzaephilus surinamensis (L.) at 30 °C. Journal of Stored Products Research 42, 23-30.
Golizadeh, A. & Abedi, Z. (2016) Comparative performance of the Khapra beetle, Trogoderma granarium Everts (Coleoptera: Dermestidae) on various wheat cultivars. Journal of Stored Products Research 69, 159-165.
Golizadeh, A. & Abedi, Z. (2018)Effect of temperature and different pulses species on biological traits of cowpea weevil, Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae). Plant Protection (Scientific Journal of Agriculture) 41, 41-57.
Johnson, J. A. & Valero, K. A. (2003) Use of commercial freezers to control cowpea weevil, Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae), in organic garbanzo beans. Journal of Stored Product Research 96, 1952- 1957.
Kazemi, F., Talebi, A. A., Fathipour, Y. & Farahani, S. (2009) A comparative study on the effect of four leguminous species on biological and population growth parameters of Callosobruchus maculatus (F.) (Col.: Bruchidae). Advances in Environmental Biology 3, 226-232.
Kazzazi, M., Bandani, A. R. & Hosseibkhani, S. (2005) Biochemical characterization of a-amylase of sunn pest Eurygaster integriceps. Entomology Science 8, 371-377.
Krishnan, P., Nagarajan, S., Dadlani, M. & Moharir, A. (2003) Characterization of wheat (Triticum aestivum) and soybean (Glycine max) seeds under accelerated ageing condition by proton nuclear magnetic spectroscopy. Seed Science and Technology 31, 541-550.
Liu, Z., Li, D., Gong, P. Y. & Wu, K. J. (2004) Life table studies of the cotton bollworm Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae), on different host plants. Environmental Entomology 33, 1570- 1576.
Millan, T., Clarke, H. J., Siiddique, K. H. M., Buhariwalla, H. K., Gaur, P. M., Kumar, J., Gil, J., Kahl, G. & Winter, P. (2006) Chickpea molecular breeding: new tools and concepts. Euphytica 147, 81-103.
Moravvej, G. & Abbar, S. (2008) Fumigant toxicity of citrus oils against cowpea seed beetle Callosobruchus maculates (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Pakistan Journal ofBiological Sciences 11, 48-54.
Roesli, R., Dobie, P. & Gerard, B. (1990) Strain differences in two species of Callosobruchus (Coleoptera: Bruchidae) developing on seeds of cowpea {Vigna unguiculata (L.)} and green gram {V. radiata (L.)}. Biotropia 4, 19-30.
Sanon, A., Ba, N. M., Binso-Dabire, C. L. & Pittendrigh, B. R. (2010) Effectiveness of Spinosad (Naturalytes) in controlling the cowpea storage pest, Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Bruchidae). Journal of EconomicEntomology 103, 203-210.
Sarfraz, M., Dosdall, L. M. & Keddie, B. A. (2006) Diamondback moth-host plant interactions: implications for pest management. Crop Protection 25, 625-636.
SAS Institute (2002) The SAS system for Windows. SAS Institute, Cary, NC.
Sorge, D., Nauen, R., Range, S. &Hoffmann, K. H. (2000) Regulation of vitellogenesis in the fall armyworm, Spodoptera frugiperda (Lepidoptera: Noctuidae). Journal of InsectPhysiology 46, 969-976.
Southwood, R. & Henderson, P. A. (2000) Ecological methods. 3th ed, Blackwell Science, Oxford, USA. 561 pp.
SPSS, computer software. (2007) SPSS base 16.0 user’s guide. SPSS Incorporation, Chicago, IL.
White, R. L., Garry, V. F. & Nelson, R. L. (1998) Susceptibility of legumes to pulse beetle Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research 55, 91-115.
Yasar, B. & Gungor, M. A. (2005) Determination of life table and biology of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata Say (Coleoptera: Chrysomelidae), feeding on five different potato varieties in Turkey. Applied Entomology and Zoology 40, 589-596.
Zeinalzadeh, L., Karimi-Malati, A. & Sahragard, A. (2006) Effect of four commercial barley varieties on life table parameters of Sitotroga cerealella (Olivier) (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of Crop Protection 52, 293-305.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار