تاثیر نوع فرومون، شکل تله و ارتفاع نصب آن روی شکار پروانه کرم خراط گردو، Zeuzera pyrina (Lepidoptera: Zeuzeridae) در استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله کامل، فارسی

نویسنده

بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، شهرکرد، ایران

چکیده

پروانه فری یا کرم خراط، Zeuzera pyrina L. یکی از مهمترین آفات چوبخوار است که خسارت زیادی به گردو در مناطق مختلف ایران به ویژه استان چهارمحال و بختیاری وارد می ­کند. در این پژوهش، کارایی دو نوع فرومون (فرومون پروانه زنبورمانند انگور فرنگی و فرومون پروانه کرم خراط)، دو نوع تله فرومونی (دلتا و سطلی) و پنج ارتفاع مختلف نصب تله (4، 6، 8، 10 و 12 متر)، روی میزان شکار شب­ پره ­های نر کرم خراط بررسی شدند. تله­ های فرومونی در دهه سوم اردیبهشت (قبل از شروع پرواز حشرات کامل)، در باغ­ های گردو نصب شدند. تعداد شکار تله­ ها به صورت هفتگی ثبت شد و در نهایت میانگین شکار تیمارهای مورد بررسی از نظر آماری مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بین فرومون­ ها اختلاف معنی­ داری وجود داشت و فرومون پروانه کرم خراط، Z. pyrina، کارایی بالاتری در شکار پروانه­ های نر داشت. اما بین دو نوع تله از نظر میزان شکار شب ­پره ­های نر اختلاف معنی ­داری مشاهده نشد. نتایج به دست آمده در هر دو سال آزمایش نشان داد که ارتفاع نصب تله به طور معنی­ داری بر شکار شب­ پره­های نر تاثیر داشت و در تمام زمان­های نمونه ­برداری با افرایش ارتفاع نصب، میزان شکار شب­ پره­ های نر نیز به طور معنی­ داری افزایش یافت. میانگین شکار هفتگی تله ­ها در ارتفاع ­های 4، 6، 8، 10 و 12 متری به ترتیب 38/1، 43/2، 77/7، 68/10 و 01/16 شب ­پره در هر تله بود، به عبارت دیگر میزان شکار تله­ های نصب شده در ارتفاع 12 متری به ترتیب 60/11 و 59/6  برابر شکار تله ­ها در ارتفاع­ های 4 و 6 متر بود. نتایج این پژوهش نشان داد، نوع فرومون و ارتفاع نصب تله روی میزان شکار شب­ پره­های نر کرم خراط بوسیله تله ­های فرمونی تاثیر معنی ­داری دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of pheromone type, trap form and installing height on the trapping of Leopard moth, Zeuzera pyrina (Lepidoptera: Zeuzeridae) in Chaharmahal va Bakhtiari province

نویسنده [English]

  • Z. Saeidi
Department of Plant Protection, Shahrekord Agricultural and Natural Resources Research and Education center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Iran
چکیده [English]

Leopard moth, Zeuzera pyrina L. is one of the most important wood borers which causes heavy damage on walnut in different parts of Iran, especially in Chaharmahal va Bakhtiari province. In this research, efficiency of two pheromones (Synanthedon tipuliformis Clerkand Z. pyrina), two forms of pheromone traps (Delta and Funnel) and five installing height (4, 6, 8, 10 and 12 m above the ground), to catch male leopard moths were studied. Pheromone traps were installed in the walnut orchards at the second decade of May (before the adult emergence). Number of caught moth were recorded weekly and finally mean number of caught moths per trap were compared statistically among treatments. Results showed significant difference between pheromones and the pheromone of Z. pyrina was captured more number of the moths, whereas there was no significantly difference between traps (delta and funnel traps). Results of both years of the experiment showed installing height had a significant effect on the capturing of the male moths, and with increasing the height of installation, number of captured moths increased significantly. Mean number of caught moths per week were 1.38, 2.43, 7.77, 10.68 and 16.17 at the height of 4, 6, 8, 10 and 12 meters, respectively. In other words, the number of caught moths at the heights of 12 and 6 meters (above ground level) were11.6 and 6.59 folded of the 4 meter height, respectively. Based on the obtained results, trap form and installation height of the traps have significant effect on number of the caught leopard male moths by pheromone traps.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Installing height
  • Trap
  • Leopard moth
  • Trapping
  • Pheromone

مراجع

Almanoufi, A., Chanan, K., Jamal, M., Lillo, E. D., Tarasco, E. & Onghia, A. N. (2012) Preliminary experiences in pheromone trap monitoring of Zeuzera pyrina (L.) in Syrian apple orchards. Journal of Agricultural Science and Technology 2, 610-618.
Ardeh, M. J., Mohammadipour, A., Kolyaee, R., Rahimi, H. & Zohdi, H. (2014) Effect of pheromone trap sizes and colors on capture of Leopard moth, Zeuzera pyrina (Lepidoptera: Cossidae). Journal of Crop Protection 3(Supplementary), 631-636.
Besharatnejad, M. H. (2002) Study on the effect of different pheromone traps for controlling leopard moth in walnut orchards. M. Sc. Thesis. Islamic Azad University, Science and Technology Branch. Tehran, Iran. 100 pp. (In Persian with English summary)
Besharatnejad, M. H., Ostuwan, H., Nematollahi, M. R. & Rajabi, G. R. (2016) Effect of some factors on efficiency of different pheromone traps for controlling leopard moth in walnut orchards. Journal of Plant Protection 30 (3), 407-415.
Cork, A. (2004) A Pheromone Manual. 73 pp. Natural Resources Institute, Chatham Maritime ME4 4TB UK.
IBM Corporation (2017)SPSS Statistics for Windows, Version 22. Armonk, New York, USA.
Isart, J., Valle, N., Llerena, J. J., Mateu, F., Olmo, M. A., Rodriguez-Paiño, E. & Viñolas A. (1997) Use of pheromones in biological control against Zeuzera pyrina L. on hazel nuts in Spain: mass trapping efficiency for different pheromone dispensers. IOBC wprs Bulletin 20(1), 107-110.
Khattak, S. U., Howell, J. F. & White, L. D. (2008) Pheromone trap height effect on field catch of codling moth, Cydia pomonella (L.). Journal Tropical Pest Management 35(2), 160-162.
Kolyaee, R., & Hassani, D. (2014) Using of sex pheromones for mass trapping of Leopard moth in walnut orchards. Journal of Research Achievement for Field and Horticultural crops 3(1), 27-37.
Kong, W. N., Hu, R. S., Zhao, Z. G. & Li, J.(2014) Pheromone-baited trap catch efficacy for oriental fruit moths (Lepidoptera: Tortricidae) in a peach orchard. The Canadian Entomologist 146(6), 684-692.
Kutinkova, H., Andreev, R., Subchev, M. & Rama, F. (2009) Seasonal flight of leopard moth borer Zeuzera pyrina in Bulgaria. Acta Horticulture 825, 377-382.
Patanita, M. I. & Vargas, E. (2005)Preliminary results in Zeuzera pyrina control with mass trapping method in Alentejo (Portugal). 59th International Symposium on Crop Protection, Gent Belgium.
Roubos, C. R. & Liburd, O. E. (2009) Effect of trap color on captures of grape root borer (Lepidoptera: Sesiidae) Males and Non-Target Insects. Journal of Agricultural and Urban Entomology 25, 99-109.
Saeidi, Z. (2017) Study integration of light and pheremon traps for mass trapping of Leopard moth, Zeuzera Pyrina L., in Saman region, Chaharmahal va Bakhtiari provinc. Final reports of research project, Iranian Research Institute for Plant Protection, 20 pp. (In Persian with English summary).
Saeidi, Z. & Amini, N. (2019) Integrated pest management of Leopard moth, Zeuzera pyrina L.  20 pp. Published by Agriculture Organization of Chaharmahal va Bakhtiari Province.
Sajadi, S. A. (1992) Study on the biology of leopard moth on walnut and possibility of using sex pheromone for its direct controlling in Anjadan region, Arak, Iran. M. Sc. Thesis. Tehran University. (In Persian with English summary)
SAS Institute (2002) Statistical Analysis Systems Version 9.1. SAS Institute Inc., Cary, North Carolina, USA.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار