مقاومت ژنوتیپ‌های امید بخش لوبیا چیتی به کنه تارتن‌دولکه‌ای Tetranychus urticae Koch در شرایط گلخانه

نوع مقاله : مقاله کامل، انگلیسی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

2 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی. مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

10.61186/jesi.45.1.5

چکیده

کنه تارتن دو لکه ای یکی از مهم ترین آفات لوبیا بوده  و سالانه مقدار زیادی حشره کش برای کنترل آن استفاده می شود. پژوهش حاضر به منظور شناسایی سطوح مقاومت ژنوتیپ های لوبیا چیتی به T. urticae انجام شد. برای انجام آزمایش‌ها، ژنوتیپ‌های لوبیا نوع 1 (ایستاده) KS-21216، KS-21181، KS-21538، KS-21565، KS-21563، KS-21602، KS-21500، KS-21601، KS-21600 و KS-21607، ژنوتیپ‌های نوع 2 (نیمه رونده) KS-21573،KS-21597  و  KS-21606و ژنوتیپ‌های نوع 3 (رونده) KS-21255 و  KS-21574همراه با رقم حساس (صدری) در مزرعه ایستگاه تحقیقات لوبیا خمین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال متوالی 1401 و 1402کشت شدند. برای بررسی جمعیت (مراحل تخم، نمف، لارو و بالغ)، از هر کرت ده بوته به طور تصادفی انتخاب و از هر بوته، دو برگ از بالا، دو برگ از وسط و دو برگ از پایین گیاه انتخاب شدند. نمونه­برداری به صورت هفتگی از مرحله­ی سه برگی تا پایان فصل انجام شد. مکانیسم مقاومت (نه از جنبه‌های بیوشیمیایی) (تحمل، آنتی زنوز و آنتی‌بیوز) در شرایط گلخانه‌ای روی ژنوتیپ­ها تعیین شد. نتایج تغییرات جمعیت نشان داد که بیشترین تعداد تخم، نمف، لارو و بالغ کنه تارتن دو لکه­ای در رقم صدری و ژنوتیپ KS-21607 مشاهده شد. در مقابل، کمترین جمعیت در ژنوتیپ‌های KS-21216 و KS-21184 مشاهده شد. بر اساس نتایج گلخانه ای، رقم صدری و ژنوتیپ KS-21607 به ترتیب با مقیاس خسارت 90±10/5 و 12/0±80/4 به عنوان حساس به کنه تارتن دو لکه­ای طبقه بندی شدند. ژنوتیپ‌هایKS-21538، KS-21216، KS-21184 و KS-21255 مکانیسم‌های مقاومت مطلوبی را  از نوع آنتی‌بیوز نشان دادند. اما رقم صدری و ژنوتیپ‌هایKS-21607، KS-21573  و KS-21597 برای رشد و تولید مثل این آفت مطلوب بودند. بیشترین شاخص های مقاومت در ژنوتیپ های KS-21538 (73/36) و KS-21216 (26/21) مشاهده شد. از این رو ژنوتیپ های KS-21538 و KS-21216 به دلیل شاخص مقاومت بالاتر نسبت به سایر ژنوتیپ ها برای کشت در منطقه توصیه می شوند. اگر آنها عملکرد برتر و مقیاس خسارت کمتری را در مطالعات مزرعه­ای آینده نیز نشان دهند، انتخاب های ایده­آلی خواهند بود.

چکیده تصویری

مقاومت ژنوتیپ‌های امید بخش لوبیا چیتی به کنه تارتن‌دولکه‌ای Tetranychus urticae Koch در شرایط گلخانه

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Resistance of Chitti bean genotypes of promising to two-spotted spider mite Tetranychus urticae Koch in greenhouse conditions

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Ashtari 1
  • Behrouz Asadi 2
  • Hamid Reza Dorri 2
1 Plant Protection Research Department, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Arak, Iran
2 Crop and Horticultural Science Research Department, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center Research and Education Center (AREEO), Arak, Iran
چکیده [English]

Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae), The two-spotted spider mite (TSSM), is one of the most significant pests infesting beans and a large amount of insecticides are used annually against it. The present research was conducted to identify resistance levels of chitti bean genotypes to ward T. urticae. For the experiments, Type 1 bean genotypes (standing) (KS-21216, KS-21181, KS-21538, KS-21565, KS-21563, KS-21602, KS-21500, KS-21601, KS-21600, and KS-21607), Type 2 genotypes (half standing) (KS-21573, KS-21597, and KS-21606), and Type 3 genotypes (prostrate) (KS-21255 and KS-21574), along with the susceptible variety (Sadri), were cultivated in the field at the Khomein National Bean Research Station in a randomized complete block design with three replications during two successive years (2022 and 2023). To examine the population (egg, nymph, larval and adult stages), ten plants were randomly selected from each plot, and from each plant, two heaves from the top, two from the middle, and two from the bottom of the canopy, were selected. The sampling program was conducted weekly from the third leaf stage until the end of the season. The resistance mechanism (not from the biochemical aspects) was determined (tolerance, antixenosis and antibiosis) under greenhouse conditions on the same varieties. The results of population changes revealed the highest number of eggs, nymphs, larvae, and adults of T. urticae were observed in the Sadri variety and genotype KS-21607. In contrast, the lowest was ascertained in genotypes KS-21216, and KS-21184. According to greenhouse results Sadri variety and genotype KS-21607 were classified as susceptible to TSSM with damage scales of 5.90±0.10 and 4.80±0.12 respectively. Genotypes KS-21538, KS-21216, KS-21184, and KS-21255 exhibited desirable antibiosis-type resistance mechanisms. But, the Sadri variety and genotypes KS-21607, KS-21573 and KS-21597, supported a high reproductive and growth fitness of T. urticae.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tetranychus urticae
  • population changes
  • Plant Resistance Index
  • Resistance Mechanisms (tolerance
  • antixenosis and antibiosis)

© 2025 by Author(s), Published by the Entomological Society of Iran

This Work is Licensed under Creative Commons Attribution-Non Commercial 4.0 International Public License

مراجع

Abolfathi, N., Kocheili, F. & Mohiseni, A. (2018) Investigating the most suitable sampling unit and space for the two-spotted spider mite population Tetranychus urticae Koch in common bean fields Phaseolus vulgaris L. in the north of Lorestan province, Botany 34(2): 33-45.
Ahmadi, K., Ebadzadeh, H., Hatami, F., Abdshah, H. & Kazemian, A. (2022) Agricultural statistics, the first volume of crops. Ministry of Jihad Agriculture, Bureau of Statistics and Information Technology. 99 pp.
Ahmadi., M, Fathipour., K & Kamali., K. (2006) Growth parameters of Tetranychus urticae Koch on different bean cultivars. Iranian Journal of Entomology 26 (2): 10-1.
Ashtari, S., Yousefi, M. & Dorri, H.R. (2020) Evaluation of the resistance of new bean genotypes to two-spotted mite in field and greenhouse conditions, Applied Researches in Plant Protection, 9(2): 15-30.
Beyzaei, A. & Dorri, H. (2011) Instruction of planting, and harvesting of sadri cultivar, Promotional Journal of Agricultural Research, Education and Extension Organization,13 pp.
Dent, D. (2000) Host plant resistancein Dent, D. editors. Insect pest management CABI Publishing, Wallingford, Oxfordshire, United Kingdom, pp. 123-179. https://doi/10.1079/9780851993409.0123.
Dorri, H., Asadi, B., Ghadiri, A; Lak, M.H., Yousefi, M., Ghanbari, A.A. Baizaei, A., Kamel, M. Kushki, M. H., Asterki, H., Pourmatin, R. & Hatamabadi Farahani, M. (2015) Ghaffar, a new variety of chiti beans. Scientific Journal of Research Findings in Agricultural and Garden Plants 5(2): 155-143.
França, S. M., Silva, P. R. R., Gomes-Neto, A. V., Gomes, R. L. F., da Silva Melo, J, W.  & Breda, M. O. (2018) Resistance of Lima Bean (Phaseolus lunatus L.) to the Red Spider Mite Tetranychus eocaledonicus (Acari: Tetranychidae). Frontiers Plant Science 9:1466. https://doi.org/10.3389/fpls.2018.01466.
Flexner, J. L., Westigard, P.H., Hilton, R. & Croft, B. A. (1995) Experimental evaluation of resistance: management for two spotted spider mites on southern oregon pear: 1987 – 1993. Journal of Economic Entomology 88 (6): 1517-1524. https://doi.org/10.1093/jee/88.6.1517.
Kant, M., Jonckheere, W., Knegt, B. & Cano, J. M. J. (2015) Mechanisms and ecological consequences of plant defence induction and suppression in herbivore communities. Annals of Botany 115,1015–1051. https://doi.org/10.1093/aob/mcv054.
Mohammadi, S., Saeidi, Z., Seraj, A. A, Nemati, R. R, & Babaeeyan, A. (2012) Influence of seven white bean genotypes on biological parameters of two-spotted spider mite under laboratory conditions and its damage assessment under greenhouse conditions. Journal of Entomology Research 4: 179-171.
Mohammadi, A., Taleei, A., Khanjani, M & Maali-Amiri, R. (2020) Direct defense of common bean accessions against two-spotted spider mite (Tetranychus urticae Koch.) attack. Iranian Journal of Field Crop Science52(1): 25-36. https://doi. 10.22059/ijfcs.2020.285372.654626.
Mohiseni, A., Koushki, M.H & A straki, H. (2016) Investigating the effect of planting arrangement, plant density on population density and severity of damage to spider mites, final project report. Boroujerd Agricultural and Natural Resources Research and Education Centre, 28 pp.
Pedigo, L. P. (2002) Entomology and Pest Management. Iowa University press, Iowa, USA. 646pp.
Roozbahani, M., Shahkarami, J., Mohiseni, A., Kushki, M. H. & Jafari, S. (2016) Resistance of ten red common bean (Phseolus vulgaris) genotypes to onion thrips (Thrips tabaci) under field conditions. Plant Protection Research 6(3): 1-10.
Saeidi, Z. (2020) Screening of 55 pinto bean genotypes for resistance to the two-spotted spider mite, Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae), Persian Journal of Acarology 9(3): 291-299. http://dx.doi.org/10.22073/pja.v9i3.60788.
Saeidi, Z. & Salehi, F. (2014) Studying the resistance of selected genotypes from the local population of Chiti Lordegan bean to the two-spotted tartan mite. Plant Pests and Diseases 73(1): 65-77
Saeidi, Z. & Arbabi, M. (2007) Comparing the effectiveness of twelve insecticides in two contamination levels of bean fields infected with two-spotted mite in Lordegan area of Chahar Mahal and Bakhtiari province. Journal of Research and Development in Agriculture and Horticulture 76, 25-31.
Saeidi, Z. & Mallik, B. (2006) In vitro screening of 67 Lycopersicon accessions/cultivars for resistance to two-spotted spider mite. Journal of Biological Sciences 6: 847–853. https://doi.10.3923/jbs.2006.847.853.
Saeidi, Z., Babaei, G & Salehi, F. (2020) Population density and yield loss caused by two spotted spider mite, Tetranychus urticae Koch on different pinto bean lines under field Conditions. Systematic and Applied Acarology 25(12), 2212–2223. http://doi.org/10.11158/saa.25.12.5.
Salehi, F. (2015) Principles of growing and cultivating beans. Vol. 1. pp.272.
Sarfraz, M., Dosdall, L. M. & Keddie, B. A. (2006) Diamondback moth-host plant interactions: implications for pest management. Crop Protection 25: 625-630. https://doi.10.1016/j.cropro.2005.09.011.
Seki, K. (2016) Leaf-morphology-assisted selection for resistance to two-spotted spider mite Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) in carnations (Dianthus caryophyllus L). Pest Managemant Science 72:1926–1933. https://doi.org/10.1002/ps.4231.
Shoorooei, M., Hoseinzadeh, A. H., Maali-Amiri, R., Allahyari, H. &, Torkzadeh-Mahani, M. (2018) Antixenosis and antibiosis response of common bean (Phaseolus vulgaris) to two spotted spider mite (Tetranychus urticae). Experimental and Applied Acarology 74: 365–381. http://doi: 10.1007/s10493-018-0240-4.
Smith, C. (2005) Plant resistance to arthropods, molecular and conventional approaches. 423 pp.  Springer Publisher.
Webster, J. A., Baker, C. A. & Porter, D. R. (1993). Detection and mechanisms of Russian wheat aphid resistance in barely. Journal of Economic Entomology 84:669-673. https://doi.org/10.1093/jee/84.2.669.
Yousefi, M. & Dorri, H. (2012) Evaluation of the mechanisms of resistance of 36 genotype of chitti beans spider mites in greenhouse and field and green house conditions. Final Project Report, Central Province Agricultural and Natural Resources Research Center, 53pp.
 
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار