دموگرافی زنبور پارازیتوئید (Hym.: Braconidae) Habrobracon hebetor روی Galleria mellonella (Lep.: Pyralidae) در دماهای مختلف

نویسندگان

چکیده

پارامترهای دموگرافیک زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor Say پرورش‌یافته روی لاروهای سن آخر
Galleria mellonella (L.) در 5 دمای ثابت 20 ، 25، 28، 30 و 5/0 ± 35 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و طول دوره‌ی روشنایی 16 و تاریکی 8 ساعت مطالعه شد. نرخ ناخالص باروری در دمای ºC20 (17/43 تخم به ازای هر ماده) حدود نصف مقدار آن در سایر دماهای مورد مطالعه بود. مقدار نرخ خالص باروری و نرخ خالص بارآوری برای زنبور ماده‌ی H. hebetor، در دماهای مورد مطالعه، با افزایش دما، افزایش یافت. کمترین مقدار آن‌ها در دمای ºC20 به ترتیب 49/8 و 405/8 تخم و بیشترین آن در دمایºC 30، 47/30 تخم بود. در دمای ºC35 مقادیر آن بیش از 30 درصد کاهش یافت و به ترتیب به 49/21 و 63/20 عدد تخم رسید. مقدار تولید مثل (Vx) در اوایل دوره‌ی تولید مثلی به حداکثر میزان خود رسید و با افزایش سن از میزان آن کاسته شد، به طوری‌ که در دماهای 20، 25، 28، 30 و 35 درجه‌ی سلسیوس، به ترتیب در روزهای 30، 18، 14، 14 و 11 عمر حشرات کامل به حداکثر مقدار خود رسید. بیشترین نرخ خالص تولید مثل (R0) 06/17 (نتاج ماده به ماده) در دمای ºC30 و کمترین آن (27/6) در دمای ºC35 به دست آمد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) در دمای‌
ºC30 بیشترین مقدار (17/0) و در دمای ºC20 کمترین مقدار (039/0) را نشان داد. نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) در دمای ºC30 در بالاترین حد (186/1) و در دمای ºC20 در پائین‌ترین حد خود (04/1) بود. به عبارت دیگر، جمعیت زنبورهای ماده‌ی H. hebetor در دمای ºC30، روزانه 86/11 درصد افزایش می‌یابد. متوسط مدت ‌زمان یک نسل (T) در دمای ºC20، طولانی‌ترین (81/41 روز) و در دمای ºC35 به کوتاه‌ترین حد خود (93/14 روز) رسید. مدت زمان دو‌ برابر ‌شدن آن (DT) در دمای ºC20 طولانی‌ترین (82/17 روز) و در دمای ºC30 در کوتاه‌ترین حد (072/4 روز) برآورد شد. این نتایج حاکی از آن است که دمای ºC30 در مجموع شرایط مطلوب‌تری را برای پرورش و تولید انبوه زنبور H. hebetor فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Demography of Habrobracon hebetor (Hym.: Braconidae) on Galleria mellonella (Lep.: Pyralidae) at different temperatures

نویسندگان [English]

  • M. Frouzan
  • A. Sahragard
  • M. Amir-Maafi
چکیده [English]

Demographic parameters of Habrobracon hebetor Say (Hym.: Braconidae) reared on the last larval instars of Galleria mellonella (L.) were studied at 20, 25, 28, 30 and 35 ± 0.5°C, 60 ± 5% R.H. and 16L: 8D h conditions. The gross fecundity rate of the parasitoid was 43.17 eggs at 20°C that was approximately half of it at other temperatures. Net fecundity and net fertility rates increased as the temperature increased. Their lowest values were 8.49 and 8.405 at 20 ± 0.5°C and the highest values were 30.47, 30.47 eggs at 30°C, respectively. Their values decreased more than 30% and amounted to 21.49 and 20.63 eggs at 35, respectively. Reproductive value (Vx) was at maximum value at the early period of female reproduction and decreased as females aged. In other words, it was at peak, when females were 30, 18, 14, 14 and 11 day-old at above temperatures. The highest value of net reproductive rate (R0) was 17.06 at 30°C and the lowest (6.27) at 35°C. The intrinsic rate of increase (rm) had the highest value (0.17) at 30°C and the lowest (0.039) at 20°C. The highest value of finite rate of increase (λ) was 1.186 at 30°C and the lowest (1.04) at 20°C. In other words, the parasitoid population would increase 11.86% daily at 30°C. Mean generation time (T) was the longest (41.81 days) at 20°C and the shortest (14.93 days) at 35°C. The longest doubling time (DT) (17.82 days) was obtained at 20°C and the shortest (4.072) was at 30°C. These results showed that the temperature at 30°C would provide a more favorable condition for mass rearing of H. hebetor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intrinsic rate of increase
  • demography
  • Habrobracon hebetor
  • Galleria mellonella