اثرات حشره‌کش‌های بوپروفزین، پیری‌پروکسی‌فن و فنپروپاترین روی پارامترهای تولید مثلی( Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae

نویسندگان

چکیده

کاربرد حشره‌‌کش‌ها همراه با زنبور Encarsia formosa Gahan جهت کنترل Trialeurodes vaporariorum (Westwood) در قالب مبارزه‌ی تلفیقی ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می‌رسد. تعدادی از تنظیم کننده‌های رشد حشرات (IGRs) با کنترل قابل قبولی که روی سفیدبالک‌ها دارند در صورت بی‌خطر بودن روی این پارازیتوئید می‌توانند جایگزین مناسبی برای حشره‌کش‌های متداول باشند. از این رو در این تحقیق سعی شده است تا ارزیابی دقیق‌تری از حشره‌کش‌های بوپروفزین و پیری‌پروکسی‌فن (تنظیم کننده‌ی رشد) در کنار فنپروپاترین (پیرتروئید) روی زنبور E. formosa انجام گیرد. بدین منظور برگ‌های لوبیای حامل شفیره‌های پارازیتوئید در محلول سمی با غلظت توصیه شده غوطه‌ور شدند. در آزمایش دیگر حشرات کامل E. formosa روی دیسک‌های برگی آغشته به حشره‌کش‌ها‌ی مذکور نگهداری شدند و به این ترتیب پارامترهائی مانند طول عمر حشرات کامل، باروری و درصد تفریخ تخم با استفاده از روش سم شناسی دموگرافیک مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش‌ها در شرایط دمائی 1± 26 درجه‌ی سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 5± 60 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنائی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. بر اساس نتایج تحقیق، پیری‌پروکسی‌فن و فنپروپاترین به‌ترتیب باعث 5/27 و 8/67 درصد کاهش ظهور حشرات کامل پارازیتوئید شدند در حالی که بوپروفزین (8/3 درصد) اثر کشندگی قابل توجه روی شفیره‌های زنبور نداشت. حشره‌کش‌های بوپروفزین و پیری‌پروکسی‌فن روی حشرات کامل اثر کشندگی نداشتند در حالی که فنپروپاترین در غلظت توصیه شده باعث 100 درصد تلفات شد. میانگین باروری و طول عمر حشرات کامل در بوپروفزین (به‌ترتیب 4/5 ± 6/59 عدد و 0/1 ± 5/14 روز) و پیری‌‌پروکسی‌فن (به‌ترتیب 8/4 ± 5/62 عدد و 9/0 ± 15 روز) با شاهد (به‌ترتیب 3/5 ± 5/64 عدد و 8/0 ± 5/15 روز) اختلاف معنی‌دار نداشت، در حالی که در فنپروپاترین (به‌ترتیب
4/2 ± 4/20 عدد و 6/0 ± 6/6 روز) بطور قابل ملاحظه‌ای کاهش نشان داد. مقایسه‌ی نرخ تفریخ نشان از کاهش جزئی در سم بوپروفزین و پیری‌پروکسی‌فن نسبت به شاهد داشت. در مجموع می‌توان نتیجه گیری نمود که بوپروفزین و پیری‌پروکسی‌فن برای E. formosa کم خطر بوده و احتمالاً می‌توانند در قالب مبارزه‌ی تلفیقی جهت کنترل سفیدبالک گلخانه مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of buprofezin, pyriproxyfen and fenpropathrin on the reproductive parameters of Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae)

نویسندگان [English]

  • A. Heidari
  • S. Moharramipour
  • A. A. Poor-mirza
  • A. A. Talebi
چکیده [English]

Insecticide application is necessary for controlling Trialeurodes vaporariorum (Westwood) in integrated pest management, so if they don’t have any side effects on Encarsia Formosa Gahan, they can be used as alternatives for common insecticides. Therefore an experiment was conducted to investigate the effects of buprofezin and pyriproxyfen (IGRs) compared with fenpropathrin (pyrethroid) on E. formosa. Bean leaves with parasitoid pupae were immersed in insecticide solution with recommended concentration. In another experiment adult insects were released on a leaf disk after immersion in insecticide solution, thereafter, different parameters such as adult longevity, daily fecundity rate and percentage of egg hatching were recorded with demographic toxicology. These experiment was done under temperature of 26±1 ºC, 60% RH and photoperiod of 16: 8 (L: D). Pyriproxyfen and fenpropathrin reduced adult emergence by 27.5% and 67.8 % respectively, while buprofezin (3.8%) didn’t have a considerable lethal effect on parasitoid pupae. Buprofezin and pyriproxyfen didn’t have lethal effect on adult parasitoids while fenpropathrin caused 100% mortality in the recommended concentration. Mean fecundity and longevity showed no significant difference in buprofezin (59.6 ± 5.4) (14.5 ± 1.0) and pyriproxyfen (62.5 ± 4.8) (15.0 ± 0.9) compared with the control (64.5 ± 5.3) (15.5 ± 0.8), while fenprpathrin (20.4 ± 2.4) (6.6 ± 0.6) reduced these parameters. Egg hatch rate showed a little reduction in buprofezin and pyriproxyfen compared with the control. In summery we can conclude that buprofezin and pyriproxyfen are relatively safe for E. formosa and they can probably be used for integrated control of this pest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Encarsia formosa
  • Reproductive parameters
  • buprofezin
  • Pyriproxyfen
  • fenpropathrin