نقش ترکیبات فرار متصاعد‎شده‎ از سطوح اول و دوم غذایی بر رفتار میزبان‎‌یابی زنبور پارازیتویید (Tamarixia radiata (Hym.: Eulophidae

نویسندگان

گروه گیا‌ه‌پزشکی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه ولی‏عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان

چکیده

رایحه‎ها نقش مهمی را در رفتار کاوشگری زنبورهای پارازیتویید ایفا می‎کنند و می‌توانند موجب افزایش عملکرد آن‌ها در برنامه‌های کنترل بیولوژیک گردند. این پژوهش با هدف تعیین پاسخ زنبور پارازیتویید Tamarixia radiata (Waterston) به محرک‌های شیمیایی مراحل مختلف زیستی پسیل آسیایی مرکبات، Diaphorina citri Kuwayama، با استفاده از بویایی‎سنج Y- شکل و در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1 ± 27 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 10 ± 60 درصد‌، شدت نور 1600 لوکس و شدت جریان هوا به میزان 300 میلی‎لیتر بر دقیقه) انجام شد. همچنین، نقش ترکیبات فرار برگ‌های سبز (GLVs) و ترکیبات فرار القایی (HIPVs) چهار رقم از مرکبات شامل لیمو مکزیکی (Citrus aurantifolia)، پرتقال والنسیای کمپبل (C. sinensis)، گریپ‌فروت مارش
(C. paradise) و نارنج (C. aurantium)، با رهاسازی تعداد 30 حشره‎ی نر و 30 حشره‎ی ماده مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که زنبورهای ماده‌ی پارازیتویید به‌طور معنی‌داری به محرک‌های شیمیایی متصاعد‌شده از پوره‌های پسیل آسیایی مرکبات و نیز ترکیبات فرار القایی متصاعد‌شده در اثر تغذیه‌ی پوره‌ها و حشرات بالغ جلب شدند. از سویی، زنبورهای نر به هیچ‎یک از محرک‌های شیمیایی مراحل مختلف زندگی D. citri، ترکیبات فرار برگ‎های سبز و ترکیبات فرار القایی جلب نشدند. نتایج بیانگر این است که ماده‌های زنبور پارازیتویید از علایم بویایی پوره‎های پسیل آسیایی مرکبات و نیز ترکیبات فرار القایی که در اثر تغذیه‌ی پوره‌ها و حشرات کامل روی گیاهان میزبان متصاعد می‎شوند، به‎منظور میزبان‎یابی خود استفاده می‎کنند. شناسایی، سنتز و استفاده از ترکیبات فرار جلب‎کننده‌ی عوامل کنترل بیولوژیک می‎تواند کارآیی استفاده از این عوامل را در برنامه های کنترل تلفیقی آفات افزایش ‎دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Role of volatile compounds emitted from the first and second trophic levels in host finding behavior of Tamarixia radiata (Hym.: Eulophidae)

نویسندگان [English]

  • M. A. Jalali
  • M. Ziaaddini
  • A. Moghbeli Gharae
چکیده [English]

Odors play an important role in the seeking behavior of wasp parasitoids and enhances their performance in biological control programs. This study was intended to determine the olfactory response of Tamarixia radiata (Waterston) to chemical cues that emanates from various stages of Asian citrus psyllid, Diaphorina citri Kuwayama, in Y-tube olfactometer in laboratory conditions (27 ± 1°C, 60 ± 10% RH, 1600 lux light intensity and constant airflow of 300 ml/min). The effect of green leaf volatiles (GLVs) and herbivore-induced plant volatiles (HIPVs) of four varieties of the rutaceous plants, Mexican lime, Citrus aurantifolia, Campbell Valencia orange, C. sinensis, Marsh grapefruit, C. Paradisi, and sour orange, C. aurantium, were also evaluated based on separately release of 30 females and 30 males of T. radiata. The results indicated that the females were significantly attracted to the volatiles emanating from D. citri nymphs and HIPVs resulted from the feeding of nymphs and adults of D. citri. The males were not responsive to the odors emanating from various stages of D. citri, GLVs or HIPVs. It is found that the female parasitoid wasps use chemical cues emanating from the nymphs of Asian citrus psyllids and HIPVs for host seeking. Using the synthetic volatile compounds could increase the viability of the biological control agents in integrated pest management programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • olfactometer
  • Asian citrus psyllid
  • Diaphorina citri
  • herbivore
  • induced plant volatiles
  • green leaf volatiles
  • rutaceous plants