اثرات زیرکشندگی حشره‌کش تیوسیکلام بر فراسنجه‌های زیستی مگس مینوز سبزی و صیفی Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله کامل، فارسی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

2 موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.52547/jesi.42.4.3

چکیده

مگس مینوز سبزی و صیفی Liriomyza sativae Blanchard ، از مهم­ترین آفات سبزی ‌های گلخانه ای و فضای باز، محسوب می شود. با توجه به توصیه کاربرد حشره­ کش تیوسیکلام جهت مدیریت آفت مزبور، در پژوهش حاضر، اثرات کشندگی و زیرکشندگی(5/131:LC30، 1/87:LC20، 15/49:LC10 میلی گرم ماده موثره بر لیتر) حشره ­کش تیوسیکلام (اویسکت®SP50%) روی فراسنجه ­های زیستی این آفت در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. روش مورد استفاده در انجام آزمایش­ها غوطه ­وری صفحه­ های برگی حاوی لارو مگس در ترکیب آفت­کش بود. تجزیه داده­ ها با استفاده از تئوری جدول زندگی دو جنسی ویژه سن-مرحله رشدی انجام شد. نتایج نشان داد که، طول عمر مگس­های بالغ بصورت معنی­داری تحت تاثیر غلظت­های زیرکشنده حشره­ کش کاهش یافت. باروری نیز بطور معنی­داری تحت تاثیر غلظت­های مورد مطالعه قرار گرفت و کمترین میزان این فراسنجه (23/34 تخم) در غلظت LC30 ثبت شد. به­ علاوه غلظت­های زیرکشنده مورد مطالعه مقادیر نرخ خالص تولیدمثل (R0) را در مقایسه با شاهد کاهش دادند (01/78:شاهدو 58/11:LC30،6/33:LC20،76/63:LC10 نتاج/ فرد). سایر فراسنجه­ها مانند نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (l) نیز به­طور معنی‌داری نسبت به شاهد کمتر شدند. بیشترین مقادیر این فراسنجه ­ها در شاهد ثبت شد( به ­ترتیب 19/0و 21/1 بر روز). کاهش نرخ رشد در تیمارهای مختلف زیرکشنده، افزایش طول مدت یک نسل (T) را دربر­داشت بطوریکه کمترین آن در شاهد 49/22 روز و بیشترین در LC30 با 25/26 روز ثبت شد. یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر این است که حشره­ کش تیوسیکلام پتانسیل خوبی در کنترل مگس مینوز در غلظت­های کشنده و زیرکشنده دارد. ضرورت توجه به اثرات زیرکشندگی حشره­ کش­ها در ارزیابی اثرات کلی آفت­کش­ها بر آفات و دشمنان طبیعی آنها را آشکار می­کند.

چکیده تصویری

اثرات زیرکشندگی حشره‌کش تیوسیکلام بر فراسنجه‌های زیستی مگس مینوز سبزی و صیفی Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) در شرایط آزمایشگاهی

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of sub lethal concentrations of thiocyclam insecticide on biological parameters of Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) under laboratory conditions

نویسندگان [English]

  • Maryam Forouzan 1
  • Aziz Sheikhi Garjan 2
1 Agricultural and natural resources research center of west Azarbaijan, AREEO, Urmia, Iran
2 Iranian Research Institute of Plant Protection, AREEO, Tehran, Iran
چکیده [English]

Liriomyza sativae Blanchard is considered as one of the most important pests of greenhouse and farm vegetables. According to the recommendation of using thiocyclam insecticide against the mentioned pest, in the present study the lethal and sub-lethal effects (LC10= 49.15, LC20= 87.1 and LC30= 131.5 a.i. mg/L) of thiocyclam insecticide (Evisect® SP50%) was evaluated on the biological parameters of this pest under laboratory conditions. The method used in the experiments was Leaf dip technique for leaves containing fly larva. Data analysis was performed using Age-stage two sex life table theory.  The results showed that adult lifespan/longevity was significantly reduced by sublethal concentration. Fecundity was also affected by the studied concentrations and the lowest amount of this parameter (34.23 eggs/female) was recorded in LC30 concentration. Accordingly, sublethal concentrations reduced the net reproductive rate (R0), and there were significant differences among the values of this parameter at all treatments tested when compared with control (control: 78.01, LC10: 63.76, LC20: 33.6 and LC30: 11.58 offspring/individual). Other parameters such as intrinsic rate of increase (r), finite rate of increase (l) were also significantly lower than the control. The highest estimated values for r and λ were recorded at control (0.19 and 1.21 day-1, respectively). Finally, with the reduced rate of development for individuals treated with sublethal concentrations, the mean generation time (T) was significantly higher in individuals exposed to any concentration tested, So that it was the lowest in the control with 22.49 days and the highest in LC30 with 26.25 days. The findings of the present research indicate that thiocyclam insecticide has a good potential in controlling the leaf miner in lethal and sublethal concentrations, and the importance of considering the role of sublethal effects when attempting to evaluate the total impacts of specific pesticide on an insect pest population and its natural enemy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vegetable leaf miner
  • Life table
  • Sub lethal effects
  • Population growth parameters

 © 2023 by Author(s), Published by the Entomological Society of Iran

This Work is licensed under Creative Commons Attribution-Non Commercial 4.0 International Public License.

Alinejad, M., Kheradmand, K. & Fathipour, Y. (2016) Assessment of sublethal effects of spirodiclofen on biological performance of the predatory mite, Amblyseius swirskiiSystematic and Applied Acarology 21(3), 375-384. https://doi.org/10.11158/saa.21.3.12
Banks, J. E. & Stark, J. D. (1998) What is ecotoxicology? An ad‐hoc grab bag or an interdisciplinary science?. Integrative Biology: Issues, News, and Reviews: Published in Association with The Society for Integrative and Comparative Biology 1(5), pp.195-204. https://doi.org/10.1002/(SICI)1520-6602(1998)1:5<195::AID-INBI5>3.0.CO;2-3
Chi, H., &  H. Liu. (1985) Two new methods for the study of insect population ecology. Bulletin of the Institute of Zoology, Academia Sinica 24, 225-240.
Chi, H. (1988) Life-table analysis incorporating both sexes and variable development rates among individuals. Environmental Entomology 17, 26-34. https://doi.org/10.1093/ee/17.1.26
 Chi, H. (2020) TWOSEX-MSChart: a computer program for the agestage, two-sex life table analysis. National Chung Hsing University, Taichung, Taiwan, (http://140.120.197.173/Ecology/Download/ Twosex- MSChart.zip) (accessed 1 August 2020). (Replace 2020 with the actual year you downloaded the program).
Erb, S. L., Bourchier, R. S., van Frankenhuyzen, K. & Smith, S. M. (2001) Sublethal effects of Bacillus thurengiensis Berliner subsp. Kurstaki on Lymantria dispar (Lepidoptera: Lymantriidae) and the tachinid parasitoid Compsilura concinnata (Diptera: Tachinidae). Environmental Entomology 30, 1174-1181. https://doi.org/10.1603/0046-225X-30.6.1174
Fourouzan, M. & Farrokh-Eslamlu, M. A. (2017) Efficiency of some biorational insecticides on leafminer, Liriomyza sativae Blanchard (Diptera: Agromyzidae). Research & Reviews: Journal of Botanical Sciences 6(3), pp.91-98.
Hammad, E. M. A., Nemer, N. M. & Kawar, N. S. (2000) Efficacy of chinaberry tree (Meliaceae) aqueous extracts and certain insecticides against the pea leafminer (Diptera: Agromyzidae). Journal of Agriculture Science 134, 413-420. https://doi.org/10.1017/S002185969900773X
Ibrahim, Y. B. & Yee, T. S. (2000) Influence of sublethal exposure to abamactin on the
boplogical performance of Neoseiulus longispinosus (Acari: Phytoseiidae). Journal of
Economic Entomology
93, 1085-1089. https://doi.org/10.1603/0022-0493-93.4.1085
Kang, L., Chen, B., Wei, J. N. & Liu, T. X. (2009) Roles of thermal adaptation and chemical ecology in Liriomyza distribution and control. Annual Review of Entomology 54, 127-145. https://doi.org/10.1146/annurev.ento.54.110807.090507
Leibee, G. L. (1988) Toxicity of abamactin to Liriomyza trifolii (Burgess) (Diptera: Agromyzidae). Journal of Economic Entomology 81, 738-740. https://doi.org/10.1093/jee/81.2.738
López, R., Carmona, D., Vincini, A. M., Monterubbianesi, G. & Caldiz, D. (2010) Population dynamics and damage caused by the leafminer Liriomyza huidobrensis Blanchard (Diptera: Agromyzidae), on seven potato processing varieties grown in temperate environment. Neotropical Entomology 39, 108-114. https://doi.org/10.1590/S1519-566X2010000100015
Mackauer, M. (1986) Fecundity and host utilization of the aphid parasite Aphelinus semiflavus (Hymenoptera: Aphilinidae) at two host densities. Canadian Entomology 114, 721-726. https://doi.org/10.4039/Ent114721-8
Namvar, P., Safaralizadeh, M. H. & Baniameri, V. (2011) Effect of the commercial combination of neem in the control of the Liriomyza sativae Blanchard (Diptera: Agromyzidae) and its comparison with common chemical pesticides. Soil and Plant Interactions 7 (2), 89-96.
Pienkowski, R.L. &  Parkman, P. (1990) Sub lethal effects of neem seed extract on adults of Liriomyza trifolii (Diptera: Agromyzidae). Journal of Economic Entomology 83(4), 1246-1249. https://doi.org/10.1093/jee/83.4.1246
Parrella, M. P. (1987) Biology of Liriomyza. Annual Review of Entomology 32, 201-224. https://doi.org/10.1146/annurev.en.32.010187.001221
 Poehling, H. M. &  Hossain, M. B.  (2009) A comparative study of residual effects of Azadirachtin, Spinosad and Avermectin on Liriomyza sativae (Dip.: Agromyzidae) on tomatoes. International Journal of Pest Management 55(3), 187-195. https://doi.org/10.1080/09670870902725791
Rahardjo, I. B., Marwoto, B. & Budiarto, K. (2020) Efficacy of selected plant extracts to control leaf miner (Lyriomyza spp.) in chrysanthemum. AGRIVITA, Journal of Agricultural Science 42 (1), 37-44. DOI: http://doi.org/10.17503/agrivita.v42i1.2219
Reitz, S. R., Gao, Y. & Lei, Z. (2013) Insecticide use and the ecology of invasive Liriomyza leafminer management. Insecticides-development of safer and more effective technologies. pp. 235-255. InTech. http://dx.doi.org/10.5772/53874.
Runjie, Z. H. A. N. G., Daojian, Y. U. & Changqing, Z. H. O. U. (2000) Effects of temperature on certain population parameters of Liriomyza sativae BLAN‐CHARD (Diptera: Agromyzidae). Insect Science 7(2), 185-192. https://doi.org/10.1111/j.1744-7917.2000.tb00358.x
Sedaratian, A., Fathipour, Y., Talaei-Hassanloui, R. & Jurat-Fuentes, J. L. (2013) Fitness costs of sublethal exposure to Bacillus thuringiensis in Helicoverpa armigera: A carryover study on offspring. Journal of Applid Entomology 137, 540-549. https://doi.org/10.1111/jen.12030
Starck, J. D., Sugayama, R. L. & Kovaleski, A. (2007) Why demographic and modeling approaches should be adopted for estimating the effects of pesticides on biocontrol agents. BioControl 52, 365-374. https://doi.org/10.1007/s10526-006-9040-6
Stark, J. D. & Wennergren, U. (1995) Can population effects of pesticides be predicted from demographic toxicological studies?. Journal of Economic Entomology, 88(5), pp.1089-1096. https://doi.org/10.1093/jee/88.5.1089