حساسیت سن گندم در مراحل بالغ زمستان‏گذران و بالدار نسل جدید به هشت گروه حشره‏کشی ایراک IRAC

نوع مقاله : مقاله کامل، فارسی

نویسندگان

1 گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.61186/jesi.43.3.5

چکیده

گندم مهمترین محصول راهبردی در ایران و دنیا است که سن گندم (Hemiptera: Scutelleridae)Eurygaster integriceps Puton  سالانه خسارت فراوانی به آن وارد می‌نماید. در حال حاضر در  ایران و سایر کشورهای آلوده به این آفت، دو گروه از حشره‌کش‌های ایراک (IRAC: Insecticide Resistance Action Committee) شامل پایرتیروئیدها و ترکیبات فسفره آلی علیه سن گندم استفاده می‌شود. در این تحقیق، حشره‌کش‌های مختلف از هشت گروه حشره‌کشی ایراک، انتخاب و علیه سن بالغ زمستان‌گذران و سن بالدار نسل جدید، در زیست‌سنجی تماسی بکار رفتند. نتایج حاصل نشان داد که در میان حشره‌کش‌های مورد آزمایش، دلتامترین (93/2 میلی‌گرم ماده‌ی موثره بر لیتر LC50:) از گروه پایروتروئیدها، سمی‌ترین ترکیب شیمیایی علیه سن بالغ زمستان گذران بصورت تماسی است و فنیتروتیون (4/19 میلی‌گرم ماده‌ی موثره بر لیتر LC50:) در رتبه دوم قرار داشت. اما در مرحله سن بالدار نسل جدید، هر دو حشره‌کش در 72 ساعت بعد از تماس در یک گروه جای گرفتند (6/4 – 4 میلی‌گرم ماده‌ی موثره بر لیتر LC50:). ادامه‌ی بررسی‌ها مشخص کرد که در میان حشره‌کش‌های نئونیکوتینوئیدی، تیامتوکسام می‌تواند از لحاظ سمیت تماسی در رتبه‌ی بعدی قرار گیرد. مقایسه‌ی تلفات حشره‌کش‌های مختلف در غلظت‌های بالا (20000 - 60 میلی‌گرم بر لیتر) از فرمولاسیون‌های تجاری نشان داد که حشره‌کش‌های دلتامترین و فنیتروتیون روی هر دو فرم سن گندم، تلفات 90 تا 100 درصدی را داشتند. حشره‌کش‌های جدید اسپیروتترامات، فلونیکامید و کلرانترانیلی‌پرول، تلفات قابل قبولی در 72 ساعت تماس روی سن بالغ زمستان‌گذران و سن بالدار نسل جدید نداشتند (43 –3/3 درصد). بنابراین اغلب حشره‌کش‌های جدید مورد آزمایش برای کنترل شیمیایی سن گندم اثربخشی قابل قبولی نداشته و تنها تیامتوکسام می‌تواند در سطح مزرعه‌ روی سن گندم مطالعه شود.

چکیده تصویری

حساسیت سن گندم در مراحل بالغ زمستان‏گذران و بالدار نسل جدید به هشت گروه حشره‏کشی ایراک IRAC

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Susceptibility of Sunn pest in overwintered adults and new generation to eight insecticide groups of IRAC

نویسندگان [English]

  • Hassan Javadipouya 1
  • Orouj Valizadegan 1
  • َAziz Sheikhigarjan 2
1 Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran
2 Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

Wheat is the most important strategic crop in Iran and the world. Sunn pest Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) causes a lot of damage annually. Currently, two groups of IRAC insecticides including pyrethroids and organic phosphorus compounds are recommended against this pest in Iran and other countries infested with the Sunn pest. In this research, different insecticides were selected from the eight insecticide groups of IRAC and applied in a contact bioassay two life stages of the Sunn pest. The results showed that among the tested insecticides, Deltamethrin (LC50=2.93 mg a.i./L) as a pyrethroid group, had the most contact toxicity among chemical compounds against overwintered adults of the Sunn pest, and Fenitrothion as an organic phosphorus compound  (LC50=19.4 mg a.i./L) was ranked in the second group. But on the new generation of the Sunn pest, both insecticides were ranked in the same group at 72 hours after exposure (LC50=4-4.6 mg a.i./L). Further investigations revealed that among neonicotinoid insecticides, Thiamethoxam had more contact toxicity and ranked in the next group. Mortality comparison of different insecticides in high concentration (60-20000mg/L) based on commercial formulations showed that Deltamethrin and Fenitrothion insecticides caused 90-100% mortality on both life stages of the Sunn pest. The new insecticides, Spirotetramat, Flonicamid and Chlorantraniliprole did not show acceptable effectiveness 72 hours after exposure on overwintered and new- generation adults (3.3-43%). Therefore, most of the new insecticides tested for the chemical control of the overwintered and the new generation adults did not have acceptable mortality, and only thiamethoxam insecticide can be studied on Sunn pests in field conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spirotetramat
  • effectiveness
  • Pymetrozine
  • Flonicamid
  • Fipronil
  • Chlorantraniliprole

© 2023 by Author(s), Published by the Entomological Society of Iran

This Work is Licensed under Creative Commons Attribution-Non Commercial 4.0 International Public License.

مراجع

Ahmadi, K., Ebadzadeh, H., Abdshah, H., Kazemian, A. & Rafie, M. (2018) Agricultural Census of 2017–2018. Tehran, Iran: Ministry of Agriculture Jihad, Deputy of Planning and Economics, Information and Communication Technology Center. https://www.jkgc.ir/fa/Page-346
Bahrami, N. (1998) Investigating the economic loss level of Sunn pest in dry wheat fields of Kermanshah province. Master's thesis in Agricultural Entomology, Islamic Azad University, Tehran. 88 pages.
Dangi, N. & Lim, U. T. (2017) Relative toxicity of Spirotetramat to Riptortus pedestris (Hemiptera: Alydidae) and its egg parasitoids. Journal of Economic Entomology 110(5), 2016-2021. doi.org/10.1093/jee/tox212.
Denlinger, D. L. (2022) Insect diapause. Cambridge University Press.
Golmohammadi, G. & Dastranj, M. (2020) Comparison of the susceptibility of two populations of Sunn pest, Eurygaster integriceps to Deltamethrin and fenitrothion. Applied Entomology and Phytopathology 88(1), 53-59. doi.org/10.22092/jaep.2020.128278.1310.
González-Morales, M. A., DeVries, Z., Sierras, A., Santangelo, R. G., Kakumanu, M. L. & Schal, C. (2021) Resistance to fipronil in the common bed bug (Hemiptera: Cimicidae). Journal of Medical Entomology 58(4):1798-807. doi.org/10.1093/jme/tjab040.
Hasanvand, H., Izadi, H. & Mohammadzadeh, M. (2020) Overwintering physiology and cold tolerance of the Sunn pest, Eurygaster integriceps, an emphasis on the role of cryoprotectants. Frontiers in Physiology 11, p.321. doi.org/10.3389/fphys.2020.00321.
Jafarpour, A. A., Garjan, A. S., Imani, S., Mahjoub, S. M. & Mahmoudvand, M. (2011) Toxic effects of neonicotinoid insecticides on nymphs and adults of the Sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae). Acta Entomologica Sinica54(8), 938-942. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20113327770.
Javadipouya, H. (2022) Annual Report of Sunn pest 2022. Plant Protection Organization (PPO), Ministry of Jahad Agriculture. Tehran, Iran.
Joseph, S. V. (2020). Repellent effects of insecticides on Stephanitis pyrioides Scott (Hemiptera: Tingidae) under laboratory conditions. Crop Protection 127: 104985. doi.org/10.1016/j.cropro.2019.104985.
Joseph, S. V., Grettenberger, I. & Godfrey, L. (2016) Insecticides applied to soil of transplant plugs for Bagrada hilaris (Burmeister) (Hemiptera: Pentatomidae) management in broccoli. Crop Protection 87: 68–77. doi.org/10.1016/j.cropro.2016.04.023.
Kocak, E. & Babaroglu, N. (2006) Evaluating insecticides for the control of Overwintered adults of Eurygaster integriceps under field conditions in Turkey. Phytoparasitica 34(5):510-515. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02981207.
Kuhar, T. P., Doughty, H., Philips, C., Aigner, J., Nottingham, L. & Wilson, J. (2014) Evaluation of foliar insecticides for the control of foliar insects in bell peppers in Virginia, 2013. Arthropod Management Tests 9: E19. doi:10.4182/amt.2014.E19.
Leach, H., Biddinger, D. J., Krawczyk, G., Smyers, E. & Urban, J. M. (2019) Evaluation of insecticides for control of the spotted lanternfly, Lycorma delicatula, (Hemiptera: Fulgoridae), a new pest of fruit in the Northeastern U.S. Crop Protection, 124: 104833. doi.org/10.1016/j.cropro.2019.05.027.
Leskey, T. C., Hamilton, G. C., Nielsen, A. L., Polk, D. Rodriguez-Saona, C., Bergh, J. C., Herbert, D. A., Kuhar, T., Pfeiffer, D., Dively, G., Hooks, C., Raupp, M., Shrewsbury, P., Krawczyk, G., Shearer, P. W., Whalen, J., Koplinka-Loehr, C., Myers, E., Inkley, D., Hoelmer, K., Lee, D-H. & Wright, S. E. (2012) Pest status of the brown marmorated stink bug, Halyomorpha halys (Stal) in the USA. Outlooks on Pest Management 23:218–226. doi.org/10.1564/23oct07.
Liu, J. L., Yang, X., Chen, X. & Wu, J. C. (2012) Suppression of fecundity, Nlvg gene expression and vitellin content in Nilaparvata lugens Stål (Hemiptera: Delphacidae) adult females exposed to indoxacarb and chlorantraniliprole. Pesticide biochemistry and physiology 104, 206–211. doi.org/10.1016/j.pestbp.2012.08.003.
Maienfisch, P. (2006) Synthesis and Properties of Thiamethoxam and Related Compounds. Syngenta Crop Protection AG, Research & Technology, Switzerland. doi.org/10.1515/znb-2006-0401.
Mani, M. (2018) Hundred and sixty years of Australian lady bird beetle Crypotolaemus montrouzieri Mulsant–a global view. Biocontrol Science and Technology 28(10), pp.938-952. doi.org/10.1080/09583157.2018.1487029.
Noori, H. & Garjan, A. S. (2016) Investigation on efficacy of different formulations and insecticides on overwintered adult Sunn pest Eurygaster integriceps (Hem: Scutelleridae) in Qazvin region. Iran. Plant Protection Science 47: 107–114. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20173042154.
Popov, C., Fabritius, K., Enica, D., Banita, E., Rosca, I., Sandru, I. & Sapunaru, T. (1980) Preliminary date on composition and Proportion of egg-parasite species on cereal bugs in Romania. Probleme de Protectia Plantelor Problem deprotectia Plantelor 8(30), 159-165. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/19830505251.
Rajabi, Gh. (2007) Sunn Pest Management Based on its Outbreaks' Key Factor Analysis in Iran. Agricultural Education Publications, Tehran, Iran. 163pp.
Rashid, M., Garjan, A. S., Naseri, B., Ghazavi, M. & Barari, H. (2012) Compatibility of the entomopathogenic fungus Beauveria bassiana with the insecticides fipronil, pyriproxyfen and hexaflumuron. Journal of Entomological Society of Iran, 31: 29–37. https://jesi.areeo.ac.ir/article_105469_a20cdafe0cb75324d9879d022a944e68.pdf.
Ricupero, M., Desneux, N., Zappalà, L. & Biondi, A. (2020) Target and non-target impact of systemic insecticides on a polyphagous aphid pest and its parasitoid. Chemosphere. 247, 125728. doi.org/10.1016/j.chemosphere.2019.125728.
Russell, R. M., Preisler, H. K., Savin, N. E. & Robertson, J. L. (2007) Bioassays with arthropods. CRC Press.
Sheikhigarjan, A., Najafi, H., Abbasi, S., Azimi, H. & Moradi, M. (2021) The chemical and organic pesticide guide of Iran 2021. Rah Dan Press, Tehran, Iran, p.525.
SheykhiGarjan, A., Talebi Jahromi, Kh., Pourmirza, A. A., Khalghani, J. & Rajabi, Gh. (2002) Bioassay of different life stages of Sunn pest to six insecticides and analysis of data by three methods. Journal of Agricultural Sciences 8(2), 17-32. https://sid.ir/paper/7535/en.
Soliman, M. M. M., Mohanna, K. M., Abdel-Fattah, T. A. & Moustafa, O. R. M. (2019) Efficacy of some pesticide alternatives on the desert locust Schistocerca gregaria (Forskal) under laboratory and field conditions. SVU-International SVU-International Journal of Agricultural Sciences 1: 46–55. doi.10.21608/SVUIJAS.2019.67085.
Sparks, T. C. & Nauen, R. (2015) IRAC: Mode of action classification and insecticide resistance management. Pesticide Biochemistry and Physiology 121, 122-128. doi.org/10.1016/j.pestbp.2014.11.014.
Taillebois, E. & Thany, S. H. (2016) The differential effect of low-dose mixtures of four pesticides on the pea aphid Acyrthosiphon pisum. Insects. 7: 1–7. doi.org/10.3390/insects7040053.
Wang, Z. H., Gong, Y. J., Jin, G. H., Zhu, L. & Wei, S. J. (2016) Effects of Spirotetramat on development and reproduction of Myzus persicae (Hemiptera: Aphididae). Austral Entomology 55(3), 235-241. doi.org/10.1111/aen.12174.
نامه انجمن حشره شناسی ایران
دوره 43، شماره 3
مرداد 1402
صفحه 247-257

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار