ترکیب شیمیایی و سمیت تدخینی سه اسانس مرکبات روی تخم، لارو و حشره کامل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، (Callosobruchus maculatus (Col.: Bruchidae

نویسندگان

-

چکیده

سمیت تنفسی اسانس‌های فرار پوست نارنگی،Citrus reticulata Blanco (Rutaceae) ، لیمو،C. limon L. ، و نارنج،
C. aurantium L.، روی تخم، لارو و حشرات کامل سوسک چهار‌نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (F.)، در دمای‌
1 ± 27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد در تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. اسانس‌ها به روش تقطیر با آب و از پوست میوه‌ها استخراج شدند و با آنالیز GC و GC/MS مورد شناسایی قرار گرفتند. لیمونن (limonene) به‌عنوان مهم‌ترین ترکیب تشکیل‌دهنده اسانس‌ها مد نظر قرار گرفت. اثر غلظت‌های متفاوت بخارات اسانس روی تفریخ تخم و مرگ‌ومیر لارو و حشره کامل معنی‌دار بود .اسانس‌های نارنگی و نارنج نسبت به اسانس لیمو روی میزان تفریخ تخم اثرات سمی‌تری نشان دادند و‌ بیش‌ترین مرگ‌ومیر را نیز روی لاروها ایجاد نمودند. در مورد مرگ‌ومیر حشرات کامل، هیچ اختلاف معنی‌داری بین اسانس‌ها مشاهده نشد. حشرات کامل در معرض غلظت‌های 5/18، 37، 5/55 و 74 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. اسانس نارنج در بالاترین غلظت (74 میکرولیتر بر لیتر هوا) طی 6 ساعت، مرگ‌ومیر 100 درصد از حشرات را رقم زد. در مقابل اسانس نارنگی و لیمو در زمان مشابه به‌ترتیب موجب مرگ و میر 38 و 62 درصد از حشرات شد. این نتایج پیشنهاد می‌کند که اسانس پوست مرکبات می‌تواند به‌عنوان سموم تدخینی گیاهی در برابر مراحل مختلف سوسک چهار‌نقطه‌ای حبوبات مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Chemical composition and fumigant toxicity of three citrus essential oils against eggs, larvae and adults of Callosobruchus maculatus (Col.: Bruchidae)

نویسندگان [English]

  • M. Saeidi
  • F. Sefidkon
  • S. Moharramipour
چکیده [English]

The fumigant toxicity of volatile fractions of peel essential oils of the Rutaceae species of Citrus reticulata Blanco, C. limon L. and C. aurantium L. was studied against eggs, larvae and adults of Callosobruchus maculatus (F.) at 27 ± 1 ºC and 65 ± 5% RH in darkness. The oils were extracted from the fruit peels using water steam distillation. The essential oils were characterized by a combination of GC and GC/MS analyses. Limonene was the major constituent of the three essential oils. The effect of different concentrations of the essential oil vapors on egg hatchability as well as larval and adult mortality was found to be significant. Citrus reticulata and C. aurantium oils were more toxic on egg hatchability than C. limon extract and caused higher mortality on larvae as well. There was no significant difference between essential oils in terms of adult mortality. The adult beetles were also exposed to the concentrations of 18.5, 37, 55.5 and 74 μl/l air. At the highest concentration (74 μl/l air), C. aurantium oil caused 100% mortality after a 6 h exposure, but the oils from C. reticulata and C. limon caused 38% and 62% mortality, at the identical exposure time, respectively. The results suggest that citrus peel oils can be effectively used as botanical fumigants against various life stages of Ca. maculatus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • fumigant toxicity
  • essential oil
  • Citrus reticulata
  • Citrus limon
  • Citrus aurantium
  • Callosobruchus maculatus