پارازیتیسم طبیعی زنبور Telenomus busseolae (Hym.: Scelionidae) پارازیتوئید تخم ساقه‌خواران نیشکر Sesamia spp. (Lep.: Noctuidae) در ارقام تجاری نیشکر در خوزستان

نویسندگان

چکیده

ساقه‌خواران نیشکر Sesamia cretica Led. و S. nonagrioides Lef. از مهم‌ترین آفات مزارع نیشکر در ایران محسوب می شوند. مهم‌ترین دشمن طبیعی این آفات در خوزستان زنبور پارازیتوئید تخم Telenomus busseolae Gahan می‌باشد که نقش قابل توجهی را در تنظیم جمعیت آفت ایفاء می‌نماید. پارازیتیسم این زنبور روی 4 رقم تجاری نیشکر CP69-1062، CP57-614، CP48-103 و SP70-1143 در قالب طرح کرت‌های خرد شده در سال 1386 در خوزستان مورد ارزیابی قرار گرفت. پنج مزرعه از هر رقم انتخاب و در دو مرحله‌ی پنجه‌زنی (نیمه‌ی دوم خرداد) و رشد کامل ساقه‌ی نیشکر (اواخر مهر و اوایل آبان) نمونه‌برداری از دستجات تخم Sesamia spp. انجا‌م شد. نتایج حاصل از تجزیه‌ی واریانس داده‌ها نشان داد که مرحله‌ی رشدی و نوع رقم نیشکر روی تعداد دستجات تخم آفت، کارآیی کشف و درصد پارازیتیسم زنبور تأثیر معنی‌داری دارند. اثر متقابل بین رقم و مرحله‌ی رشدی نیز بر کارآیی کشف و درصد پارازیتیسم زنبور تأثیر معنی‌داری داشت (P<0.01). رقم، مرحله‌ی رشدی نیشکر و اثر متقابل آن‌ها بر اندازه‌ی دستجات تخم آفت، کارآیی پارازیتیسم، درصد خروج افراد بالغ زنبور و نسبت جنسی نتاج آن تأثیر معنی‌داری نشان نداد. بر اساس نتایج بدست آمده زنبور پارازیتوئید تخم ساقه‌خواران نیشکر روی رقم CP48-103 پارازیتیسم قابل توجهی نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Natural parasitism of Telenomus busseolae (Hym.: Scelionidae) an egg parasitoid of sugarcane stem borers, Sesamia spp. (Lep.: Noctuidae), on sugarcane commercial varieties in Khuzestan

نویسندگان [English]

  • A. Jamshidnia
  • A. Kharazi-Pakdel
  • H. Allahyari
  • E. Soleymannejadian
چکیده [English]

The sugarcane stem borers, Sesamia cretica Led. and S. nonagrioides Lef. are the most important pests of sugarcane in Iran. The egg parasitoid wasp, Telenomus busseolae Gahan is the most important natural enemy of Sesamia spp. in Khuzestan province that play an important role in regulating populations of sugarcane stem borers. A field experiment was conducted to evaluate the performance of T. busseolae on sugarcane commercial varieties in Khuzestan province (southwest of Iran). This study was conducted in a split plot design on 4 sugarcane commercial varieties (i.e. CP69-1062, CP48-103, CP57-614 and SP70-1143) with 5 fields per variety in Khuzestan in 2007. The sampling of egg masses were carried out within the tillering stage of sugarcane (5-15 June) and the final stage of sugarcane growing (10-20 October). Our results indicated that both growth stage and variety of sugarcane had a significant effect on the egg batch density, discovery efficiency and percent parasitism. The interaction between growth stage and variety on percent parasitism and discovery efficiency were statistically different (P

کلیدواژه‌ها [English]

  • sugarcane stem borers
  • sugarcane variety
  • Khuzestan
  • Telenomus busseolae